Długie leży nad potokiem Pielnica. Sąsiaduje z Zarszynem i Posadą Zarszyńską oraz Nowosielcami i Bażanówką.

Za datę powstania wsi Długie w Gminie Zarszyn przyjmuje się rok 1395. Wtedy to król Władysław Jagiełło podarował ziemię, na której teraz znajduje się miejscowość, Jachnikowi ze Sosweszowa.

Nazwa wsi miała różne brzmienia i tak: rok 1395 – Dluge, rok 1464 - Dlugye, rok 1477 – Długa, rok 1589 – Dlugie. W 1678 roku Władysław Makarski przyjął wariant, że nazwa Długie zmieniała się pod wpływem nazw rodzaju żeńskiego pobliskich wsi: Bażanówka, Posada Zarszyńska, Odrzechowa i Pielnia.

Miejscowość miała dwa przysiółki: Stachanów od nazwiska kmiecia Stachana oraz Koszary, których nazwa wywodzi się od zagrody dla owiec hodowanych we wsi.

W 1439 roku Długie kupił Piotr Smolnicki. Dzięki niemu wieś zaczęła się rozwijać. Po śmierci Smolnickiego w 1464 roku jego majątek podzielili między sobą trzej jego spadkobiercy. W 1490 roku właścicielami Długiego i sąsiedniego Zarszyna byli Jakub i Mikołaj Smolniccy.

W 1512 roku Długie oddzielili od Nowosielec komisarze, którzy wytyczyli również granicę na polach zwanych Radkony położonych między wsią a Odrzechową.

Od 1468 roku do 1495 roku Długie wydzierżawili: szlachcic Jan z Długiego i Jan Henryk Struszki. W 1623 roku dzierżawcą wsi został Bilanowski.

Kmiecie z Długiego byli zobowiązani do następujących opłat i danin: po 4 marki czynszu na Gody, 4 kury, 30 jaj oraz 6 dni robocizny od św. Jana do św. Michała, a od św. Michała 5 dni. Zagrodnicy płacili 45 groszy czynszu, dwie kury i 30 jaj. Musieli oni pracować 5 dni tygodniowo od św. Jana do Marcina oraz od św. Marcina 4 dni. Komornicy z kolei pracowali jeden dzień w tygodniu za jedzeniem, zaś za pozostałe dni pracy otrzymywali zapłatę.

W XVII wieku w Długiem mieszkało siedmiu zagrodników. W XVIII wieku żyło tutaj 20 kmieci.

Po 1624 roku, gdy na te tereny napadli Tatarzy, w Długiem ostało się około 50 osób. Wieś ucierpiała także w czasie przemarszu wojsk Czartoryskiego.

W latach 1625-1773 właścicielami Długiego byli jezuici z Krosna. To właśnie oni zainicjowali odbudowę zniszczeń w wyniku wojen w I połowie XVII wieku.

Po I rozbiorze Polski wieś znalazła się w zaborze austriackim. Rząd austriacki sprzedał Długie hrabiemu Wilhelmowi Siemieńskiemu z Biecza. Kolejnym właścicielem wsi był Kazimierz Ostaszewski, a następnie Jan Wiktor.

W czasie I wojny światowej wieś ucierpiała najwięcej w czasie ofensywy rosyjskiej w 1914-1915. Zginęło kilkoro dzieci. Zniszczeniu uległo ponad 90 domów z budynkami gospodarczymi. Po zakończeniu walk odbudową wsi kierowało Biuro Odbudowy Kraju przy pomocy materialnej emigrantów w Ameryce.

W czasie działań wojennych zginęło 34 mieszkańców Długiego. Poległych upamiętnia kamienny pomnik postawiony przy drodze do Sanoka w 1932 roku. Przedstawia on postać żołnierza zrywającego pętlo niewoli orłowi polskiemu.

Hitlerowcy wkroczyli do wsi 9 września 1939 roku o godzinie 18.00. Okupant dążył do degradacji kulturalnej mieszkającej tutaj ludności i jej zubożenia. Wprowadzono kontyngenty produktów rolnych. Stawiając opór agresorom, powołano do życia ruch oporu i lokalne grupy konspiracyjne. Mieszkańcy Długiego udzielili pomocy ukrywającemu się przed Niemcami księdzu Wojciechowi Krystyńskiemu. W miejscowości znajdował się również punkt przerzutowy na Węgry zlokalizowany w domu Jana Pietrzkiewicza. Wkrótce w wyniku donosu rodzinę Pietrzkiewiczów aresztowano. Dłużanie brali również udział w akcjach bojowych i dywersyjnych. Na terenie wsi działała Szkoła Podoficerska. W czasie walk w 1944 roku zginęło 24 mieszkańców.

Po zakończeniu II wojny światowej 31 grudnia 1945 roku wieś zaatakowały bandy UPA. Podpalono kilka domów na granicy z Nowosielcami. Mieszkańcy bronią maszynową i granatami odparli atak.

Długiego nie omijały epidemie i głód. W wyniku panującego głodu w 1847 roku, w osadzie wybuchła epidemia tyfusu.

Według spisów ludności we wsi w 1894 roku mieszkało 1033 Polaków, w 1900 roku – 1269 Polaków, 9 Rosjan, 21 Żydów, w 1910 roku – 1244 Polaków, 15 Rosjan i 24 Żydów oraz w 1924 roku – 1177 Polaków, 17 Ukraińców i 19 Żydów. W 1900 roku 130 mieszkańców Długiego przebywało w Ameryce.

W 1950 roku większość ludności mieszkającej na tym obszarze utrzymywała się z uprawy roli. W 1959 roku Długie miało więcej mieszkańców niż przed wojną. Przeprowadzono również parcelację ziem i chłopi otrzymali najwięcej gruntów. W latach 60. XX wieku mieszkańcy wsi zaangażowali się w rozwój infrastruktury: wybudowano przystanek kolejowy, szkołę, remizę i kółko rolnicze.

Pierwszą szkołę w Długiem wybudowano w latach 60. XIX wieku, kolejny już murowany budynek powstał w 1891 roku. W 1910 roku szkoła w Długiem stała się placówką dwuklasową, a w Polsce przedwojennej czteroklasową. W okresie hitlerowskiej okupacji szkoła oficjalnie działała tylko przez trzy miesiące, nieoficjalnie przez cały czas odbywało się tajne nauczanie. Po wojnie otworzono szkołę siedmioklasową. Na przełomie 1965/1966 w Długiem wybudowano nowy budynek szkoły dzięki staraniom dyrektora Adama Koniecznego oraz mieszkańców. W 1984 roku w szkole utworzono Izbę Pamięci Narodowej z inicjatywy Janusza Koniecznego.

W Długiem znajduje się budynek gorzelni i kilka kapliczek. Budowę kościoła pod wezwaniem św. Jadwigi Królowej rozpoczęto w 1983 roku.

Anna Twardy

Na podstawie:

Ciupka J., „W gminie Zarszyn”, Krosno 2000.