Jeleń szlachetny (Cervus elaphus) jest największym europejskim przedstawicielem rodziny jeleniowatych. Zamieszkuje lasy na nizinach i w górach. Tworzy niewielkie stada.
.jpg)
Osiąga wagę do 350 kg, długość ciała od 1,65 do 2,5m oraz wysokość w kłębie od 0,75 do 1,5m. Samce zwane bykami są większe od samic, łań. Ubarwienie sierści zmienne, latem brązowo płowe, zimą bardziej szara. Ubarwione są zazwyczaj jednolicie, jedynie młode osobniki wyróżniają od starszych plamy na sierści. Samce posiadają na szyi dłuższe włosy tworzące charakterystyczną grzywę. Ogon jeleni dochodzi do 15 cm długości.
_M_Strusiewicz_2133.jpg)
Poroże wyrasta samcom, gdy skończą rok życia. Jest ono nierozgałęzione, dlatego też myśliwi nazywają takie osobniki szpicakami. Po zrzuceniu takiego poroża na wiosnę wyrasta im poroże z trzema lub czterema odnogami. Każde następne poroże ma o jedno lub dwa odgałęzienia więcej. Odnotowywano osobniki, które miały 30 odgałęzień. Myśliwi używają specjalistycznego nazewnictwa w oparciu o liczbę par odrostków, tak więc samiec o 6 parach odgałęzień nazywany jest dwunastakiem, o 7 parach, czternastakiem itd. Największe poroża mają samce w wieku od 10 do 15 lat. Waga poroży od 5 kg do 15 kg. Rosnące poroże pokryte jest skórą, zwaną scypułem. Po osiągnięciu właściwych dla danego osobnika rozmiarów poroża scypuł zamiera i jest ścierany przez zwierzę o drzewa, powodując czasami szkody w lasach. Jelenie zrzucają poroże na przełomie zimy i wiosny. Nowe poroże kończy swój wzrost w sierpniu.
_M_Strusiewicz_9951.jpg)
Jelenie odżywiają się pokarmem roślinnym. W skład ich diety chodzą rośliny zielne, gałęzie i pędy drzew i krzewów, grzyby i jagody. Odwiedzają również opuszczone wsie w Bieszczadach poszukując starych sadów, gdzie zjadają opadłe owoce. Są aktywne o brzasku i wieczorem.
_M_Strusiewicz_0525.jpg)
Okres godowy przypada jesienią. Nazywany jest rykowiskiem. Bieszczadach najczęściej przypada on od połowy września do połowy października. Sygnałem do rozpoczęcia zalotów są pierwsze przymrozki. Samce walczą o stada łań zwane chmarami. Za oręż służą bykom ich poroża. Samice po ciąży, która trwa 235 dni rodzą jedno lub dwa młode.
Piotr Kutiak
www.przewodnik-bieszczady.pl
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
